Toen ik met mijn studie geschiedenis begon werd het belang van het archief ons meteen duidelijk gemaakt. Docenten raadden ons aan om ‘gewoon’ eens een archief binnen te lopen en een ‘historische sensatie’ mee te maken, wat ik nogal zweverig vond klinken, of zelfs onze studie op de archieven aan te passen en bijvoorbeeld een […]
Liefde voor de Archieven: Archiefculturen
Schaduwarchief Een van mijn eerste archiefbezoekjes ooit was aan het NIOD. Op de vraag of ik foto’s mocht maken, volgde een uitbundig “túúrlijk!” En fotograferen deed ik. Ik gunde me amper de tijd om te bekijken wat ik eigenlijk fotografeerde. Een dag later kwam ik terug en ging ik vrolijk verder; dat “tuurlijk” van een […]
Liefde voor de archieven: Aantekeningen in de kantlijn – Onopgemerkte details in archieven
Eigenlijk was ik nog nooit in een archief geweest, totdat het een verplicht onderdeel was van het vak Paleografie dat ik tijdens mijn bachelor Geschiedenis volgde. In eerste instantie leerden we zestiende- en zeventiende-eeuwse handschriften lezen aan de hand van kopieën. Toen kwam het moment dat we zelf het archief in konden. Het is niet […]
Liefde voor de archieven: Digitalisering vs. microfiches – Het Ph. Zilcken-archief
Als informatiespecialist bij het Rijksmuseum Amsterdam ontdekte ik de diversiteit en diepgang die archieven kunnen hebben. Als studente Kunstgeschiedenis heb ik weleens (correspondentie-)archieven doorgespit, in de hoop dat ik op een smeuïg detail zou stuiten of juist datgene vond wat mijn theorie zou bevestigen. Dit gebeurde vrijwel nooit. Bovendien maakten de priegelige handschriften, tere bladzijden […]
Liefde voor de archieven: Vrije toegang vereist
De leukste taak van historici is zonder twijfel het archief ingaan. Historici komen naar mijn mening namelijk op bijna geen enkele andere manier in intiemer contact te staan met ons onderzoeksveld, dan wanneer ze zich in de stilte van het archief kunnen afsluiten van het heden en de resten van de geschiedenis in handen krijgen. […]
Liefde voor de archieven: Een historische sensatie? – Van manuscript tot Scan-on-Demand
Een gemiddelde Mediëvist wordt al vroeg in zijn of haar academische loopbaan geconfronteerd met muffige pakken papier en perkament, dicht beschreven met wat op het eerste gezicht eerder hiëroglyfen lijken dan een leesbaar schrift. Toen ik als tweedejaars bachelorstudent na een cursus paleografie eenmaal enthousiast aan het puzzelen was geslagen, ontvouwde zich achter de ogenschijnlijk […]
Oproep columnreeks ‘Liefde voor de Archieven’
Liefde voor de Archieven Archieven zijn het natuurlijke leefgebied van de historicus. Toch hebben ze tegenwoordig vooral een oubollig en stoffig imago. Steeds vaker zoeken jonge historici hun bronnen op via het internet, waardoor ze nog maar weinig in het archief zelf te vinden zijn. Is dat erg? Wat mis je wanneer je als onderzoeker […]
Column JHvhJ’18: Weg met het stoffige imago
Enthousiast vertel ik mijn geschiedenisleraar het goede nieuws: ‘Ik heb mij ingeschreven voor de lerarenopleiding geschiedenis’. ‘Weet je het zeker?’ is zijn enige reactie. Ik moet toegeven dat ik op iets meer enthousiasme had gehoopt, een bemoedigend schouderklopje op z’n minst. Het waren tenslotte zijn beeldende verhalen en grappige sketches die mijn nieuwsgierigheid naar het […]
Column: De geschiedenis van voetbal – vijf weetjes
Morgen begint het WK voetbal in Rusland. Hoewel het natuurlijk vervelend is dat ons land niet meedoet, biedt dit ook mogelijkheden. Zo hebben wij Nederlanders nu wat meer tijd om ons te verdiepen in de geschiedenis van de beroemdste balsport. Hieronder volgen daarom vijf historische weetjes over voetbal: 1. Voetbal kreeg zijn huidige vorm in […]
Onder invloed: Religieus geweld in de late Oudheid
Religieus geweld is vandaag de dag veel in het nieuws. Terroristische organisaties als IS zijn het meest voor de hand liggende voorbeeld, maar ook individuen als Anders Behring Breivik – die zichzelf een Christelijke kruisvaarder noemde en in 2011 twee aanslagen pleegde in Noorwegen – zijn kenmerkend. Extreem religieuze groeperingen of individuen staan niet open […]