Het is Dantejaar in Italië, zeven eeuwen na de dood van ‘De Opperdichter’, wiens reis naar de hel nog steeds zo tot de verbeelding spreekt. Waar een Vondeljaar in Nederland ongemerkt voorbij zou gaan, plaatsen Italianen hun schrijvers graag op een voetstuk, ondervond ook de Duitse journalist Arno Widmann onlangs. Hij vond het Dantejaar een […]
Recensie | Robert Darnton – Pirates and publishing
Robert Darnton is een gerenommeerd (cultuur)historicus, wellicht het meest bekend door The Great Cat Massacre (1984). Zijn nieuwste boek, Pirating and Publishing: The Book Trade in the Age of Enlightenment, is tot stand gekomen aan de hand van vijftig jaar lang onderzoek naar de (voornamelijk) achttiende-eeuwse boekindustrie. Het moge duidelijk zijn dat Darnton hierdoor beschikt […]
Recensie | Erika Robuck – De onzichtbare vrouw
De intelligence-activiteiten uit de Tweede Wereldoorlog zijn een bijna onuitputtelijke inspiratiebron geweest voor de spannende spionageverhalen van de tweede helft van de twintigste eeuw. Zo kent iedereen natuurlijk James Bond, het geesteskind van Ian Flemming (1908-1964), die zelf betrokken was bij verschillende operaties voor de Britse marine. Het genre wordt echter gedomineerd door mannelijke auteurs […]
Recensie | Christel Don – Afstandsmoeders
Alleenstaande vrouwen die (per ongeluk) zwanger zijn geraakt – een schande voor familie, vrienden en vaderland – moeten na veel bidden en boetedoening hun pasgeboren baby onder dwang afstaan aan een voorbeeldig, voor de kerk getrouwd en in een fijne buitenwijk vertoevend, maar helaas onvruchtbaar stel. Het lijkt haast een sterk vereenvoudigde synopsis van The […]
Recensie | Wally de Lang – De razzia’s van 22 en 23 februari 1941 in Amsterdam
Op 22 februari 1941 werd de Amsterdamse ‘Jodenhoek’ door de Duitse bezetter afgesloten. Het was al maandenlang onrustig in verschillende Nederlandse steden. Aanhangers van de nationaalsocialistische organisatie zochten de confrontatie met Joden en andere Nederlandse burgers, wat resulteerde in relletjes en straatgevechten. Zo ook op dinsdagavond 11 februari. Die avond waren 40 bewapende WA-mannen gewapend […]
Recensie | Patrick Wyman – De doorbraak
In 2000 introduceerde de Amerikaanse historicus Kenneth Pomeranz de term ‘The Great Divergence’. Hiermee gaf Pomeranz een nieuwe impuls aan een discussie die al eeuwen gevoerd wordt: hoe kan het dat West-Europa, wat in de late Middeleeuwen nog een armoedige en achtergestelde uithoek geweest vergeleken met de bloeiende beschavingen in het Midden-Oosten, India en Oost-Azië, […]
Recensie | Anton Tsjechov – De Dertig Beste Verhalen
Wetende dat Anton Tsjechov (1860-1904) algemeen wordt beschouwd als de grootste toneelschrijver na Shakespeare, en als de grootste verhalenschrijver ooit, verbaast het in eerste instantie hoe weinig hij ons geeft. Want waar gaan De dertig beste verhalen eigenlijk over? Een beetje liefde, wat eerzucht, een natuurbeschrijving. Die weinig opzienbarende plots worden bovendien bevolkt door dezelfde […]
Recensie | Sandra Langereis – Erasmus, dwarsdenker
Beeldvorming In de proloog kruipt Langereis in de huid van Erasmus, en vraagt ze zich af hoe hij op zijn moderne beeldvorming zou reageren. Deze Erasmus staat versteld van de mate waarin hij wordt afgebeeld met zijn muts, al zegt hij zelf dat hij zich die muts ‘echt heel slim toegeëigend’ heeft. Het portret van […]
Recensie | George Orwell – Tegen totalitarisme
De literaire erfenis van George Orwell (pseudoniem voor Eric Arthur Blair) is zo groot, dat zijn schrijversnaam is uitgegroeid tot een veel gebruikt bijvoeglijk naamwoord. ‘Orwelliaans’ verwijst naar de controlestaat zoals we die kennen uit 1984, maar ook naar de manier waarop taalgebruik ons denken stuurt. Het bekendste voorbeeld hiervan is ‘newspeak’, de taal uit […]
Recensie | Stefan Hertmans – De opgang
In de zomer van 1979 nam schrijver Stefan Hertmans zijn intrek in een huis in het Gentse Patershol. Jaren nadat hij het huis verkocht, kwam hij erachter dat de vorige eigenaar een voormalige SS’er was. In De opgang schetst Hertmans het leven van de Vlaamse collaborateur Willem Verhulst en zijn gezin. In het slotstuk van […]