The 1955 Saarland Statute Referendum and the Influence of Protestant Personalities through the International Fellowship of Reconciliation
Samenvatting
Tijdens het Saarland referendum van 1955 werden de inwoners van de Saarland regio aangespoord verschillende factoren te overwegen om de keuze te maken of het gebied geëuropeaniseerd zou moeten worden of niet. Deze kwestie was een onderdeel van de vraag hoe de toekomst van de Saarland eruit zou komen te zien, ook wel bekend als de “Saarfrage”. Omdat deze keuze gevolgen van lange adem zou hebben, waren stemmers langdurig het doelwit van verschillende politieke actoren. Een speler die vaak over het hoofd wordt gezien in dit proces is de religieuze niet-gouvernementele organisatie International Fellowship of Reconciliation (IFoR) en de Duitse vertakking van deze organisatie. Door middel van frame-analyse en collective action frames, zoals behandeld door Robert D. Benford en David A. Snow, en samen met tot nu toe ongebruikte primaire bronnen, kunnen de motivatie, waarneming en probleemoplossing van de “Saarfrage” door de IFoR worden geanalyseerd.
Om dit te onderzoeken wordt de scriptie als volgt gestructureerd. Eerst wordt de historische context van de Saarland en de moderne vredesbeweging beschreven. Daarna wordt de Internationale Conferentie over de Saarfrage in Saarbrücken, 17-20.10.1954 door middel van frame-analyse geanalyseerd. Deze conferentie werd georganiseerd door de IFoR om een discussie te voeren over de “Saarfrage”. Verschillende hooggeplaatste personen uit de Saarland werden uitgenodigd om hierover mee te denken. Vervolgens wordt ingezoomd op pogingen tot beïnvloeding door leden van de Duitse vertakking van de IFoR, Friedrich Siegmund-Schultze en Walter Koch. Hiermee kan meer aandacht worden gevestigd op hoe organisaties die voortkwamen uit de vredesbeweging zichzelf positioneerden als politieke actoren. Ten eerste komt het gedecentraliseerde karakter van de organisatie naar voren. Daarnaast kan geanalyseerd worden hoe leden hun narratief rond de “Saarfrage” verbonden aan algemene onderwerpen van reconciliatie en humanitarisme. Echter, factoren zoals nationalisme en persoonlijke ambities versterkten ook initiatieven, waardoor de mate van neutraliteit bevraagd kan worden.
De conclusie die getrokken wordt is dat belangrijke leden van de Duitse Protestante Kerk de positie van de IFoR gebruikten om persoonlijke invloed uit te oefenen op lokale en overheidsactoren. Dit was belangrijk om restricties van de Duitse Protestante Kerk te vermijden. Een manier waarop deze leden en de IFoR in het algemeen invloed probeerden uit te oefenen was door het schrijven en uitgeven van krantenartikelen en door het onderhouden van persoonlijke contacten met verschillende invloedrijke personen zoals politici. Hieruit kunnen conclusies getrokken worden over de politieke cultuur in de Saarland regio, in het bijzonder dat de lokale Protestante geestelijken politiek actief waren en in de positie waren om de Protestante bevolking in de Saarland te beïnvloeden.
Geïnteresseerd geraakt en wil je meer lezen? De volledige scriptie (Engels) is hier op deze pagina te lezen.
Bron afbeelding header: ‘Sonderpoststempel zur Volksbefragung im Saarland am 23. Oktober 1955.’ Via Wikimedia Commons.
Otto Sander (Riga, 1999) studeerde de Engelstalige bachelor geschiedenis aan de Universiteit Utrecht waarin hij specialiseerde in Conflict, Violence, and Security. Hij heeft ook de minor Global Asia afgerond en tijdens zijn studie een stage in Museum Huis Doorn gedaan. Hij is geïnteresseerd in het combineren van politieke en culturele geschiedenis met de nadruk op Duitsland en Azië. Nu is hij de Research Master History aan de Universiteit Utrecht begonnen om zijn interesses te volgen.